
Atlas đại dương
Lời: Catherine Gaudineau ; Hình ảnh: Marie - Christine Lemayer,
Bernard Alunni ; Quốc Dũng dịch. - H : Dân Trí, 2015. 45tr : tranh màu;
33cm.
Quý độc giả thân mến! Atlas Đại dương là một
quyển sách đặc sắc trong bộ sách Atlas cho trẻ em. Cuốn sách được trình
bày một cách sinh động, kết hợp giữa thông tin khoa học và hình ảnh minh họa
hấp dẫn, giúp trẻ em dễ dàng tiếp cận và hình thành tình yêu, ý thức bảo vệ môi
trường biển. Sách dày 45 trang, tranh màu, in trên khổ 33 cm, do Nhà xuất bản
Dân Trí phát hành năm 2015.
Theo quyển sách, Trái đất là một hành tinh xanh vì 71%
diện tích bề mặt là nước. Trong đó, lượng nước mặn lại chiếm đến 97% tổng lượng
nước trên toàn cầu. Trên thế giới có 5 đại dương. Biển thì nhỏ hơn đại dương, một
số biển nằm trong đất liền, trong khi một số biển khác lại thông với đại dương
qua các eo biển.
Một câu hỏi mà không ít người từng thắc mắc, đó là tại
sao nước biển lại mặn. Theo tác giả, cách đây 4 tỉ năm, nước của đại dương và nước
mưa rất chua do chứa nhiều axit. Lượng axit này tấn công, làm bào mòn đá của các
núi lửa nguyên thuỷ. Muối chứa trong đá bị cuốn đi theo dòng nước và tích tụ trong
đại dương. Trải qua hàng triệu năm, nước biển trở nên mặn do chứa nhiều muối Natri
clorua. Ngoài ra, trong nước biển còn chứa khoảng 70 nguyên tố khác như Canxi,
Magie, vàng, Lưu huỳnh…
Đáy đại dương thật rộng lớn, bao la với địa hình rất đa
dạng, gồm đồng bằng, cao nguyên, sườn dốc, đỉnh núi, vực thẳm và rãnh sâu…Trong
đó, rãnh sâu nhất là Mariana trong Thái Bình Dương, có độ sâu hơn 11.000 m. Đại
dương không bao giờ nghỉ ngơi, mà luôn vận động, kể cả trên mặt biển, ở các tầng
nước và dưới đáy biển. Các hiện tượng thường xuyên diễn ra ở đại dương như: sự dịch
chuyển của các dòng hải lưu, thuỷ triền, sóng, sóng lừng, bão, vòi rồng, sức gió,
sóng thần…
Trong lòng đại dương, có hàng ngàn loài động thực vật
sinh sống, tạo thành sự đa dạng sinh học. Cũng như trên mặt đất, việc ăn thịt lẫn
nhau là một quy luật sống. Đầu tiên, các loài thực vật phù du phát triển nhờ ánh
sáng và khoáng chất tan trong nước. Thực vật phù du lại là thức ăn cho động vật
phù du, vẹm, cầu gai. Cả hai nhóm sinh vật phù du này là thức ăn của nhiều loài
cá và những động vật khác. Cá nhỏ bị cá lớn ăn thịt. Rồi đến lượt mình, cá lớn
lại làm mồi cho những kẻ ăn thịt lớn hơn như cá mập trắng hay cá voi sát thủ. Chuỗi
thức ăn này tạo ra sự cân bằng tự nhiên trong các đại dương.
Đại dương cung cấp một lượng tài nguyên khổng lồ: dầu
mỏ, các loại khoáng vật quý giá, tài nguyên sinh vật…Bên cạnh đó, đại dương còn
cung cấp nhiều lợi ích khác cho con người như: năng lượng thuỷ triều, vận tải
biển, cung cấp thực phẩm, nguồn dược liệu.
Còn rất nhiều kiến thức thú vị khác về đại dương được tác
giả trình bày trong quyển Atlas Đại dương. Thông qua những mô tả ngắn
gọn, những minh hoạ chi tiết cùng những bản đồ đơn giản, độc giả nhí sẽ được
khám phá cuộc sống đa dạng của vô số loài động vật biển cũng như tìm hiểu về
các nguồn tài nguyên và sự giàu có của biển khơi. Các bạn đọc nhí cũng sẽ biết
được các hòn đảo đã ra đời thế nào, tại sao lại có thuỷ triều hay đâu là nơi
sâu nhất của đại dương…Từ những hiểu biết ấy, các độc giả nhỏ tuổi sẽ hình
thành nên tình yêu, sự tôn trọng và ý thức bảo vệ biển - môi trường sống quan
trọng của Trái đất.
Quyển sách Atlas Đại dương đang được trưng bày và giới
thiệu tại Thư viện tỉnh An Giang, kính mời quý độc giả đến tham quan và tìm đọc./.